Stretch-test West-Brabant: naar een weerbare arbeidsmarkt in goede én slechte tijden

Wat is er tijdens een recessie nodig om de arbeidsmarkt in MKB-regio West-Brabant sterk te houden en kwetsbare groepen zoals jongeren en oudere werknemers te beschermen? Op 22 januari 2020 namen 15 bestuurders vanuit onderwijs, overheid, werkgevers en vakbonden de eerste stappen naar oplossingen voor een weerbare arbeidsmarkt in goede én in slechte tijden. Het Coronavirus zet dit alles in een ander licht. In januari 2020 hadden we natuurlijk nog niet kunnen bedenken dat ditvirus verregaande maatschappelijke en economische gevolgen zou hebben. Van de besproken uitgangspunten kunnen we echter vandaag al leren. En we zien dat in de gehele provincie en in de regio West-Brabant elementen al worden ingezet.

Landelijke ontwikkelingen als vergrijzing, de toename van zzp’ers en flexkrachten en de afsluiting van de toegang tot sociale werkplaatsen, raken – nu nog meer dan anders – de arbeidsmarkt in West-Brabant. Voor veel MKB-bedrijven zijn de vernieuwing en transitie die hierbij komen kijken moeilijk te realiseren.

MKB-proof
Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan Tilburg University, ziet een mogelijke langdurige economische impact van het Coronavirus op ons af komen. Hij begeleidde ook de sessie voor de Stretch-test en deelde daar zijn expertise over de positie van onze regio: “Het MKB is de motor van West-Brabant, maar dit is ook kwetsbaar. Regionale visie, programmering en coördinatie op het omscholen van medewerkers is bijvoorbeeld essentieel. Individuele MKB-bedrijven gaan dit niet zelf doen, het zal collectief georganiseerd moeten worden. Daarnaast dienen regelingen MKB-proof gemaakt te worden, zoals een deeltijd-WW en het classificeren van de skills van medewerkers in de vorm van een paspoort.”

Aanpakken
Cijfers uit de ‘Conjunctuurklok’ van het CBS laten in januari 2020 al een dalende trend zien van landelijke economische groei-indicatoren zoals het aantal gewerkte uren en de omzet van uitzendbureaus. Dit werkt ook door in West-Brabant. Daarnaast kunnen we leren van de regionale risico’s vanuit de vorige economische crisis. Daarom is er tijdens de sessie gewerkt aan een “boodschappenlijstje” voor de partijen in de regio, maar ook bijvoorbeeld richting het samenwerkingsverband ENZuid en het Ministerie van SZW.  Het is bijvoorbeeld belangrijk om voor jongeren stages en BBL-plekken te waarborgen. Voor ouderen helpt het oppakken van verduurzamingsprogramma’s om hen langer effectief te kunnen laten door werken.

Toekomst
“Het is belangrijk om nu al te transformeren naar een nieuwe en weerbare arbeidsmarkt. Die is complexer, maar biedt ook kansen. We zouden al kunnen investeren in de toekomstige sectoren,” zegt Boaz Adank (voorzitter Commissie van Advies Economie en wethouder centrumgemeente Breda). De afspraak is gemaakt om de komende tijd te benutten om de economische indicatoren te bepalen die specifiek gelden voor West-Brabant. Hierbij worden de arbeidsmarktscenario’s en cijfers vanuit o.a. ‘Arbeidsmarkt In Zicht’ benut, waarin de laatste ontwikkelingen van het CPB rondom Corona ook in gezet zullen worden. Op basis van de evaluaties van eerdere inspanningen, wordt bekeken wat wel of niet gewerkt heeft. Tot slot is er aandacht voor het overbruggen van de transitieperiode naar het werk van de toekomst. Hierop kunnen onderwijsinstellingen en de middelen die al beschikbaar zijn efficiënt worden ingezet.

Korte termijn
De actiepunten zijn door de laatste ontwikkelingen rondom het Coronavirus ingehaald. Er is een directe en gecoördineerde actie ingezet voor de korte, middellange en lange termijn binnen de regio West-Brabant. De acties die in ieder geval ingezet worden: inrichten van één (digitaal) regionaal crisisloket voor werkgevers en werknemers via de website van het WSP West-Brabant, oprichting regionaal crisisteam arbeidsmigranten & grensmedewerkers en oprichting regionaal crisisteam ‘branche-matching’. De activiteiten zijn er allemaal op gericht om werkgevers en werknemers te ondersteunen, zodat faillissementen en werkloosheid zoveel mogelijk voorkomen gaan worden.